ደቀ መዝሙርነትና መጽሐፍ ቅዱሳዊ ጭብጡ

በመ/ር ሽፈራው

ደቀ መዝሙር የሚለው ቃል ማቴቲስ ከሚለው የግሪክ ቃልና ታልሚድ ከሚለው የእብራስጥ ቃል ጋር አቻ  የሆነ እንዲሁም  በቤተክርስቲያናችን ቋንቋም ረድዕ በሚል የተተረጎመ  የቅርብነት መገለጫዊ ቃል ነው፡፡ ደቀ መዝሙር በመምህር መኖር ላይ ዋስትናውን ያረጋገጠ ከመምህሩ የማይበልጥ ፈጽሞ የተማረ ግን እንደ መምህሩ የሚሆንና መመምህሩንም ወደ መምስል  ሂደታዊ እድገት የሚጓዝ መሆኑን ቅዱሱ መጽሐፍ ይመስክርልናል፡፡(ሉቃ 6፤40)
ደቀ መዝሙር ተማሪ መሆን ይችላል ፡ነገር ግን ተማሪ ደቀ መዝሙር መሆን  ወይም መባል አይችልም ምክንያቱም ደቀ መዝሙር ከመምህሩ ትምህርትና ህይወትን ሲማር እርሱንም ወደ መምሰል ሲጣጣር ተማሪ ግን የመምህሩን ህይወትም ይሁን የመምህርነት መልኩን  ለመምሰል እምብዛም አይጣጣርም፡፡ለዚህም በሀገራችን ብሎም በአለማችን ያለውን የመምህራንና የተማሪዎች ግንኙነት  ማየቱ በቂ ነው፡፡በሁለቱም የኪዳን ስፍረ ዘመናት በእግዚአብሔር ፈቃድም ይሁን በራሳቸው ፈቃድ መምህራንና መሪዎች ለነበሩ ሰዎች የራሳቸው ተከታዮች ወይም ተልእኮ አስፈጻሚዎች ነበሯቸው እነዚህም ደቀ መዛሙርት ተብለዋል፡፡ለምሳሌ ያክል ብንመለከት እንኳን የሚከተሉትን እናገኛለን፡-
-> የሙሴ ደቀ መዛሙርት (ዮሐ 9፡28)
-> የዮሐንስ ደቀ መዛሙርት (ዮሐ 9፡14፤ማር 2፤18)
-> የፈሪሳውያን ደቀ መዛሙርትና(ማር 2፤18፤
-> የኢየሱስ ክርስቶስ ደቀ መዛሙርት( ዮሐ 13፤33፤ሉቃ 14፤26-32)
ደቀ መዝሙርነት ከክርስቲያንነትና ከአማኝነት ይልቅ ሰፋ ባለመልኩ የቅዱስ ቃሉን ሰፊ ሽፋን ያገኘ ከክርስቶስ ጋር ያለንን ቀረቤታ የሚገልጽ የተግባር መጠሪያ ስም ነው፡፡የክርስቲያን የመጀመሪያው መለያም ሆነ መጠሪያ ስም ደቀ መዝሙር የሚል እንደነበር በኢየሱስ ክርስቶስ አገልግሎት ዘመን የነበረውን ጥሪ መረዳቱ  በቂ ነው፡፡ ነገሩን አስገራሚ የሚያደርገው ደግሞ  የክርስትና አስተምህሮ የመጨረሻ ውጤትም ሆነ ግብ ላይ ያለው መለኮታዊ ትእዛዝ ነው፡፡ይኸውም አህዛብን ሁሉ  በአብ፤በወልድና በመንፈስ ቅዱስ ስም በማጥመቅና የእግዚአባሔር ልጅነትን በማሰጠት እንዲሁም የሚኖሩበትን የፍቅር ህግ እንዲጠብቁም በማሳሰብ ደቀ መዛሙርት ማድረግ  መሆኑ ነው፡፡
ማቴ 28፡29፡- እንግዲህ ሂዱና አህዛብን ሁሉ በአብ በወልድና በመንፍስ ቅዱስ ስም እያጠመቃችኋቸው፤ያዘዝኋችሁንም ሁሉ እንዲጠብቁ እያስተማራችኋቸው ደቀ መዛሙርት አድርጓቸው፡፡ ደቀ መዝሙር ህይወቱን በሙሉ ከክርስቶስ በመማር ሌሎች ተተኪ ደቀ መዛሙርትንም  በማፍርትና የራሱንም የመጠሪያ ስምና ህይወት በማውረስ የሚከወን መለኮታዊ ጥሪ መሆኑን ከሐዲስ ኪዳን ገጾች እንረዳለን፡፡
ማቴ 11፡29፡-ቀንበሬን በላያችሁ ተሸከሙ ከእኔም ተማሩ እኔ የዋህ በልቤም ትሁት ነኝና ለነፍሳችሁም እረፍትን ታገኛላ ችሁ……
ኤፌ 4፤20 እናንተ ግን ክርስቶስን እንዲህ አልተማራችሁትም ይልና ኢየሱስ ክርስቶስን የህይወት ትምህርት መሆኑን ይገልጻል፡፡
በአጠቃላይ ደቀ መዝሙር በቆየባቸው የህይወት ቆይታዎች በሙሉ ከክርስቶስ የተረዳና ከሌሎችም ወገኖች  በጎና ልብን ለማቅናት የሚበጀውን ትምህርት በመማር የክርስቶስን መልክ ወደ መምሰል የቀረበ መሆኑ ግድ ነው፡፡
የደቀ መዝሙርነት መሰረታዊ መስፈርቶች
የጌታችንን  የኢየሱስ ክርስቶስን ወንጌል   ወንጌላዊው ሉቃስ    በዘገበበት ክፍል አንድ ደቀ መዝሙር ሊያሟላቸው የሚገቡ ሶስት ዋና ዋና ነጥቦች ን  በሉቃ 14፤ 26-32 ባሉት ተከታታይ ቁጥሮች እናገኛለን፡፡እነዚህም
oበቁጥር 26- ራሱንና በዙሪያው ያሉትን ዘመዶቹን  ባይጠላ ደቀ መዝሙሬ ሊሆን አይችልም
oበቁጥር 27-መስቀሉን ተሸክሞ በኋላዬ የማይመጣ ደቀ መዝሙሬ ሊሆን አይችልም
oበቁጥር 32-ያለውን ሁሉ የማይተው ደቀ መዝሙሬ ሊሆን አይችለም፡፡
ተከታታይ  በሆኑ ሰባት  ቁጥሮች የተገለጹት የደቀ መዝሙርነት መለያ መስፈርቶች ካልተሟሉ የክርስቶስ ደቀ መዝሙር መሆን እንደማይቻል የቃሉ ባለቤት የሆነው ኢየሱስ ክርስቶስ በግልጽ ተናግሯል፡፡ በዝርዝር የተቀመጡ ነጥቦችንም  ግልጽና አጭር በሆነ መልኩ ለማስቀመጥ እሞክራለሁ፡፡
1-ባይጠላ (ሉቃ 14፡26)-ባይጠላ የሚለው ቃል በህይወት ውስጥ ቅድሚያ የሚሰጣቸውን አካላት ማለትም እናት ፤አባት ፤ወንድም እህት ፤ሚስትና ልጅ እንዲሁም ራሱንም ጭምር በመጥላትና ከህይወት አስኳልነት በማውጣት ቅድሚውንም ይሁን የህይወት ዋናነቱን መውሰድ ለሚገባው ለመምህራችን ክርስቶስ በማስረከብ መከተል የሚያመላክት ዘይቤ ነው፡፡
አባት፤እናት ፤ወንድም ፤እህት ሚስትና ልጆች አንድን ደቀ መዝሙር ተጽእኖ ክልል ውስጥ የሚጥሉ ተግዳሮቶች ናቸው፡፡እነዚህ ከላይ የዘረዘርናቸው የቤተሰብ አባላት በህይወታችን ውስጥ ያሉና ለመምህራችን ክርስቶስ ያለንን ፍቅር ፤መታዘዝና መገዛት የሚያደናቅፉ ከሆነ መጥላትና ብልጫ ያለውን ክርስቶስን በመምረጥ መስፈርቱን ማሟላት ግድ እንደሆነ ሁሉ ለራሳችን የምንሰጠው ዋጋና ክብርም የክብር ሁሉ ባለቤት ከሆነው ከክርስቶስ ከበለጠ ደቀ መዝሙር የሚለው ቃል ከመጠሪያነት በዘለለ በተግባር የማይገለጽና ጉምን እንደመጨበጥ  የሚቆጠር ምኞት ነው፡፡ይህ ማለት ግን ራስንም  ሆነ ቤተሰብን እንዲሁም በዙሪያችን ያሉትን  አካላት ፈጽሞ አያስፈልጉም ማለት ሳይሆን ጌታ አምልክህን በፍጹም ልብህ ፤በፍጹም ነፍስህና በፍጹም ሃሳብህ ዉደድ በማለት ታላቂቱንና ፊተኛይቱን ትእዛዝ ካስታወሰ በኋላ ቀጥሎም ባልንጀራህን እንደራስህ ውደድ በማለት የተናገረውን መለኮታዊ ትእዛዝ ለመተግበር የተገለጸ የእግዚአብሔር ባህሪያዊ ፈቃድ ነው፡፡(ማቴ 22፤37-39) ከክፍሉ መረዳት እንደምንችለው የአንድ ደቀ መዝሙር መገለጫ የሚሆነው መምህሩ ክርስቶስን ፍጹም በሆነ ልቡ፤ነፍሱና ሃሳቡ ከወደደና ቅድሚያውን ከሰጠ በኋላ በማስከተልም ለራሱና በዙሪያው ላሉት ወገኖች የፍቅር ጥጉን ያሳያል፡፡በእኛ የአገልግሎት መስመር ወይም የህይወት ጉዞ ውስጥ ቅድሚያ የሰጠናቸውና የምንሰጣቸው አካላት እነማን ናቸው;
2 መስቀሉን ተሸክሞ ባይከተለኝ (ሉቃ 14፤27)
በዚህ ገለጻ ውስጥ መስቀሉን የሚለው ቃል በእምነታችን ምክንያት ከውጭም ሆነ ከውስጥ ለሚመጣ  ማንኛውም የክርስትና ተግዳሮታዊ መከራ የምንከፍለው ዋጋ ነው፡፡ማንኛውም ደቀ መዝሙር ወይም ክርስቲያን የክርስቶስን መስቀል (መከራ) መሸከም አይችልም፡፡ ምክንያቱም ፡-
-> የዓላማ ልዩነት ስላለው ማለትም የክርስቶስ መከራ ቤዛ ለመሆንና ዓለሙን ሁሉ ለማዳን ሲሆን የክርስቲያን መከራ ግን እርሱን በማመናችንና በመከተላችን የምንቀበለው መሆኑ ነው፡፡
-> የክርስቶስን የመከራ ብዛትና ክብደት እኛ የማንችለው መሆኑ ነው፡
ስለዚህ በመጠናችንና በአቅማችን የተዘጋጀ የደቀ መዝሙርነት መከራ አለን እርሱን ለመሸከምና ከኋላው ለመከተል ፈቃደኛ መሆን ደግሞ እውነተኛ ደቀ መዝሙር ያሰኛል፡፡
ሉቃ 9፤23………. በኋላዬ ሊመጣ የሚወድ ቢኖር ራሱን ይካድ መስቀሉንም እለት እለት ተሸክሞ ይከተለኝ፡፡ በህይወት ጉዞችን ውስጥ እለታዊ በሆኑ ክንውኖቻችን ክርስትናውን የሚያንጸባርቁ ተግባራትን እንፈጽማለን እነዚህ ደግሞ የእግዚአብሔርን መንግስት የግዛቱን ድንበር የሚያሰፋና የዜጎችን ቁጥር የሚጨምሩ ሲሆን በአንጻሩ ደግሞ የክፉውን መንግስት የሚያጠብና የዜጎችን ቁጥር የሚያመናምን ከመሆኑ የተነሳ መከራ የሚያመጣ ተቃውሞ ሊገጥመን ይችላል፡፡ለዚህም ነው አሰቀድሞ የነበሩ አባቶቻችን ክርስትና የምታስከፍለውን ዋጋ በመክፈል ሰማእትነትን የተቀበሉት፤
ማቴ 5፤11-ሲነቅፏችሁና ሲያሳድዱአችሁ በእኔም ምክንያት ክፉውን ሁሉ በውሸት ሲናገሩባችሁ ብፁዓን ናችሁ፡፡ በክርስቶስና ስም መነቀፍና መሰደድ በውሸትም የሚደረግ የክፋት ሴራ ሁሉ አስቀድሞም የነበረ ወደፊትም የሚቀጥል የደቀ መዝሙርነት መታወቂያ ካርድ ነው፡፡መከራን የማያስተናግድ ወይም መስቀል የሌለው ክርስትና አልነበረም ሊኖርም አይችልም ፡፡ለዚህም ሃሳብ ማስረጃም ሆነ መረጃ ለማቅረብ መንከራተት አይጠበቅብንም ይልቁንም የመጀመሪያይቱን ቤተክርስቲያን በቤተ አይሁድና በአህዘብ ነገስታት የደረሰባትን የመከራ ዘመን ማስታወሱ በቂ ነው፡፡   በዓለም አስተሳሰብና አመለካከት ውስጥ ሙሉ ለሙሉ ህይወቱን ሰጥቶ የኖረ ሰው የተደረገለትን የደቀ መዝሙርነት አምላካዊ  ጥሪ ተቀብሎና አምኖ መከተል ሲጀምርና የዓለም የሆነውን አመለካከትና አስተሳሰብ እንዲሁም ለደቀ መዝሙርነት የማይገባን ህይወት ለማራገፍ ይገደዳል፡፡ምክንያቱም የዓለም የሆነውን ይዞ  የክርስቶስ መሆን  አይቻልምና ነው፡፡ በመሆኑም ከክርስቶስ ጋር ተሰቅያለሁ በማለት  በደልና መተላለፍን እንዲሁም ኃጢአተኝነትን በሞቱ በገደለልንና በደሙ ለገዛን ለኢየሱስ  ክርስቶስ ማስረከብ ይኖርብናል፡፡ይህንንም ማድረግ ከቻልን በእርግጥም መስቀሉን ተሸክሞ የሚከተል እውነተኛ ደቀመዝሙር መሆን ይቻላል፡፡
3-ያለውን ሁሉ የሚተው (ሉቃ 14፤32)
በዚህ ምድር ላይ ስንኖር በተሰጠን ዘመን ያፈራናቸው ተንቀሳቃሽና የማይንቀሳቀሱ ንብረቶች ፤የመሰረትነው ቤተሰብ፤ያተረፍነው ዝናና ክብር ሁሉ የእኛ የምላቸው ሃብቶቻችን ናቸው፡፡እነዚህ የባለቤትነት ስሜት እንዲሰማን የሚያደርጉን ነገሮች በሙሉ በራስ መተማመንን የሚያጎናጽፉና ለዘላለማዊ ህይወትም ሙሉ ዋስትናን የሚረጋግጡ  ባለመሆናቸው ሌላ ልብን የሚያሳርፍ፤ለዘላለማዊ ህይወትም  ዋስትናን የሚሰጥ አስተማማኝ ጥበብ ማስፈለጉ የግድ ነው፡፡ በመሆኑም በዙሪያችንን ያሉትንን የሚያባብሉ ነገሮችን በመተው እውነተኛ ደቀ መዝሙር  መሆን ይኖርብናል፡፡ከመጽሐፍ ቅዱስ  ባለታሪኮች መካከል አብዛኞቹ  ግለሰቦች ያላቸውን የሞቀና የደመቀ የትዳር ህይወት፤በሰዎች ዘንድ የነበራቸውን ዝናና ክብር እንዲሁም የእለት ከእለት ህይወታቸውን የሚሸፍኑበትን ልዩ ልዩ ሥራ በሙሉ በመተው እንደተከተሉ ሁሉ ጥቂት የማይባሉ ግለሰቦች  ደግሞ በዙሪያቸው ያለው ነገር ልባቸውን እንዳቀለጠውና ያላቸውን ሁሉ ትተው ወደፊት ከመጓዝ ይልቅ ወደኋላ መሄድን የመረጡ ፤ወደ ዓለምም በመቀላቀል ከደቀ መዝሙርነት ክብር የተሰረዙም ነበሩ ፡፡ለምሳሌ ያክል እንኳን ብንመለከት፡-ያለውን ሁሉ ሸጦ እንዲከተል ተነግሮት የገንዘቡ ብዛትና ለገንዘብ ያለው ፍቅር ከእውነተኛው መምህር ከክርስቶስ የበለጠበት ባለሃበትና (       ) ከሐዋርያው ጳውሎስ ትምህርትና ክርስቲያናዊ ህይወት ይልቅ የተሰሎንቄ ከተማ ውበታዊ ድምቀት ያሸነፈው ዴማስን እናገኛለን፡፡ (           )
-> ያለንን በመተው ከልባችን ቆርጠን ስንነሳ የሌለንን ዘላለማዊ ህይወትንና የእግዚአብሔርን አብሮነት እንለብሳለን ፤ስለሆነም ያለንን መተው ኪሳራ ሳይሆን አዋጭ ትርፍ መሆኑን እንረዳለን፤
-> የነበረንን እንዳልነበርን መቁጠርና ለነገሩም ቦታ አለመስጠት ሞኝነት አይደለም ምክንያቱም ከነበረን የሚሰጠን በእጅጉ ይበልጣልና ነው፡፡
-> በዚህ ምድር ላይ እግዚአብሔር የእኔ የማይለው ንብረትና ሃብት የሌለ መሆኑን የተረዱ የቀደሙ አባቶቻችን የተጓዙበት መንገድና የተቀዳጁት ሽልማት ዛሬ ላለን ደቀመዛሙርት ትምህርት ሰጭ የታሪክ መዘክር ነው፤
በአጠቃላይ ግን የደቀ መዝሙርነት ጥሪው የእኛ የሆነውን ቤተሰብ፤ሃብትና ንብረት  ራሳችሁንም ጥሉ ወይም በራሳችን የሥነ-ምግባር ጉድለት የተነሳ የሚከፈለውን የመከራ ገፈት ቅመሱት ፤ለመኖርም የሚያስፈልጋችሁ አንዳች ነገር የለም የሚል ዓላማ ያለው ሳይሆን የእኛ የምንለው ሁሉ እኛነታችንን ከገዛልንና የሞትን ዋጋ ከከፈለልን እውነተኛ ወዳጃችንን ከኢየሱስ ክርስቶስ ቅድሚያ በመስጠት አናስበልጥ ምክንያቱም እኛም  ሆንን የእኛ የምንለው የሆነው በእርሱ ነውና
ዮሐ 1፡3-ሁሉ በእርሱ ሆነ ከሆነውም አንዳች ስንኳ ያለእርሱ አልሆነም፤ የሚለው በቂ መደገፊያ ቃል ነው፡፡ከዚህም በመነሳት የህይወታችን ማእከልና የቤታችን ራስ ክርስቶስ በመሆኑ ለእርሱ መኖርን መለማመድ፤በዙሪያችን ያሉ ወገኖቻችንን በተገባ መጠን መውደድና ማክበር እንዲሁም ለተለየንበት የደቀ መዝሙርነት ህይወት እስከመጨረሻው የምንታመን እንጅ መንገድ አቋራጮች እንዳንሆን መጠንቀቅ የአንድ ደቀ መዝሙር መርሃዊ መመሪያዎች ናቸው፡፡
የደቀ መዝሙርነት ማንነታችንን ጠብቆ ለመኖር የሚረዱ መርሆች
1-እምነትና ተስፋ – እምነትና ተስፋ የአንድ ነገር ጅማሬና ፍጻሜ ናቸው፡፡በእግዚአብሔር ስምና በእጆቹ ስራዎች ማመን የመጀመሪያው የግንኑነት መስመር ሲሆን በተረዱት ልክና መጠን የሚገኘውን ልጅነትና ዘላለማዊ ህይወት ደግሞ በተስፋ መጠበቅ የነገሩ መደምደሚያ ነው፡፡
• ያመነ ሰው ከራሱ አእምሮና ከውጫዊ ጫና የሚደርስበትን ጥርጣሬ አስወግዶ ያለፍርሃት ይደገፋል፤
• እስራኤላውያውያን  አመኑ ጉበኑን በጠቦት በግ ደም ቀቡ፤ሞተ በኩርም አለበፈላቸው
• በእምነትም ጉዞቸውን ጀመሩ ባህሩም እንደተከፈተ በር ሆነላቸው ደረቅ አፈርም እየረገጡ ተሻገሩ
• በዘፀአት የመጽሐፍ ክፍል ላይ በእምነት ሲደረጉ የነበሩ ክንውኖች ሁሉ በዘዳግምና በኢያሱ መጻህፍት የተስፋይቱን ምድር ሲካፈሉ በማየት ይደመደማል፤
ስለዚህ እምነት በሆነልንን ነገር ላይ መደገፍንና መጽናትን የሚያበረታታ መንፈሳዊ ኃይል ሲሆን ተስፋ ደግሞ በማመናችንና በህያወታዊ እንቅስቃሴያችን ስለምናገኘው መንፈሳዊ ሽልማት ፍጻሜያዊ ክንውን ነው፡፡ በሐዲስ ኪዳን ሥፍረ ዘመንም በመምህራችን ክርስቶሰ በማመናችን የምንቀበለውን የልጅነት ሥልጣን አስመልክቶ ተደጋጋሚ ጥሪዎች ደርሰውናል፡፡በመምህሩና በደቀ መዛሙርት መካከል ያለው መተማመን የግድ ሆኖ በመጨረሻ የሚገኘው የህይወት ተስፋ ደግሞ ከምንም በላይ ወሳኝ መሆኑን ሐዋርያው እንዲህ በማለት ይነግረናል፡-
2 ጸሎት፡-ጸሎት መንፈሳዊ ሰው መንፈስ ከሆነው እግዚአብሔር ጋር የሚነጋገርበት የግንኙነት ሽቦ ነው፡፡ጸሎት በመንፈስ የሚፈሰራና በሁለት አካላት መካከል ያለውን የሃሳብ ቅብብሎሽ የሚከውን መስመራዊ ግንኙነት ነው፡፡ጸሎት ስሜትን፤መሻተንና ፍላጎትን በመዘብዘብ የምንቆይበት የአድርግልኝ ውትወታ ብቻ ሳይሆን በእግዚአብሔር እጆች ስለተፈጠሩት ነገሮች እየተመለከትን ሥራህ ድንቅ ነው የየምንልበት የምስጋናም መድረክ ነው፡፡ደቀ መዝሙር ከህይወት መምህሩ መመሪያዎችን ፤የህይወት መንገዶችን ግልጽ በሆነ መልኩ ለመቀበልና እንደፈቃዱ ለመጓዝ ጸሎት የግድ ይሆንበታል፡፡
በጸሎት የማይመራ የአገልግሎት ዘርፍ ፤የደቀመዝሙርነትና የመምህርነት ግንኙነት ገመዱ እንደተቆረጠ አምፑል ሊሆን እንደሚችል ጥርጥር የለኝም ፤ምክንያቱም በጸሎት ገመድነት የሚፈሰውን የሚፈሰውን የመንፈስ ቅዱስ ኃይል ይቆማልና ነው፡፡በመጨረሻም አምፑሉ በቦታው እየታየ አገልግሎት እንደማይሰጥ ሁሉ ደቀ መዝሙሩም ስሙን ብቻ ተሸክሞ ለተግባር የማይበቃ መሆኑ ፀሐይ የሞቀው ሃቅ ነው፡፡ስለሆነም በጸሎት ኃይል የሚመራ የደቀ  መዝሙርነነትና የመምህርነት ግንኙነት ይኖረነን ዘንድ ህይወታችን በጸሎት የተቃኘ ይሁን የሚለው መልእክቴ ነው፡፡